Türkçe Ailesi

  1. Anasayfa
  2. Milli Edebiyat (1911- 1923)

Milli Edebiyat (1911- 1923)

Türkçe Ailesi Türkçe Ailesi -
869 0

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ

  • Osmanlıcılık fikrinin iflasından sonra artık Türkçülük akımı yükselen değer olmaya başlamıştır.
  • 1911’da Selanik’te çıkarılmaya başlanan “Genç Kalem” dergisi etrafında bir araya gelen Ömer
    Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp
    gibi aydınlar Milli Edebiyatın oluşumunu başlatmışlardır.
  • Daha sonra İstanbul’da Türk Derneği, Türk Yurdu, Türk Ocağı dergileri yayınlanmıştır.
  • Milli Edebiyatının genel özellik olarak;
  • Dil sade olmalıdır.
  • Dildeki yabancı kelimeler atılmalı; ancak Türkçeye yerleşmiş kelimeler Türkçe gibi kullanılmaya
    devam edilmelidir.
  • İstanbul Türkçesi esas kabul edilmelidir.
  • Şiirde hece ölçüsü kullanılmalı.
  • Edebiyat toplumun hizmetinde olmalı.
  • Milletin dertleri, sevinçleri esas alınmalı.
  • Roman ve hikâye teknik açıdan kuvvetlenmiştir.

MİLLİ EDEBİYATIN SANATÇILARI

ÖMER SEYFETTİN (1884–1920)

  • Türk edebiyatının en önemli hikâyecisidir.
  • Yeni Lisan adlı makalesi Milli Edebiyatın kanunlarının ilanı sayılır.
  • Sade dil akımının öncüsüdür.
  • Anadolu’nun insanın hayat şartlarını hikâyelerini yansıtmıştır.
  • Dilde, fikirde, işte milliyetçilik fikrini yerleştirmiştir.
  • Çocukluk anıları, efsaneleri hikâyelerinde işlemiştir.
  • Eserleri: Bomba, Yalnız Efe ,Efruz Bey, İlk Düşen Ak, Yüksek Ökçeler, Gizli Mabet,Bahar ve
    Kelebekler…

ZİYA GÖKALP (1876–1924)

  • Türk milliyetçiliğini esaslara bağlamıştır.Sistematize etmiştir.
  • Sosyal hayatı ve kurumlarımızı Batı’ya göre düzenlenmelidir.
  • Eserlerinde halk dilini kullanmıştır.
  • Halkın dertlerini isteklerini yansıtmaya çalışmıştır.
  • “Türkçülük, Türk milletini yükseltmektir” diyerek bu ifade doğrultusunda hareket etmiştir.
  • Eserleri: Türkçülüğün Esasları, Kızıl Elma, Türkleşmek-İslamlaşmak -Muasırlaşmak, Türk
    Medeniyet Tarihi, Malta Mektupları.

MEHMET EMİN YURDAKUL (1869–1944)

  • Anadolu insanın yabancılara başkaldırısını çok güzel yansıtmıştır.
  • Toplumcu sanat anlayışıyla milliyetçi çizgide eserler vermiştir.
  • Hece ölçüsü kullanılmıştır.
  • Eserleri: Türkçe Şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun Destanları, Zafer
    Yolunda, Turana Doğru, İsyan ve Dua, Mustafa Kemal, Fazilet ve Adalet…

YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU (1889–1974)

  • Edebiyatın her alanında eser vermiştir.Fecr-i Ati’nin dağılmasından sonra Milli Edebiyat içinde yer
    almıştır.
  • Çoğunlukla içinde yaşadığı toplumun dertlerini eserlerinde işlemiştir.
  • Anadolucu, Atatürkçü bir çizgide kalmıştır.
  • Esas ününü romancılık alanında bulmuştur.
  • Kuvvetli bir gözlem gücü vardır.
  • Realist bir çizgide yaşamıştır.
  • Eserlerinde aydın-halk çatışmasını yansıtmıştır.
  • Eserleri: ROMANLARI: Kiralık Konak, Ankara, Nur Baba, Hüküm Gecesi,Sodom ve Gomore,
    Yaban, Bir Sürgün, Panorama
  • HİKÂYELERİ: Milli Savaş Hikâyeleri, Rahmet
  • DİĞER ESERLERİ: Erenlerin Bağından, Zoraki Diplomat, Vatan Yolundan, Anamım Kitabı

HALİDE ADİP ADIVAR (1884–1964)

  • Edebiyatçılığının yanında bir asker gibi cephe gerisinde mücadele vermiştir.
  • Romanlarında aşk, kadının psikolojisini, doğu-batı çatışmasını, eski-yeni kavgasını işlemiştir.
  • Romanlarında kuvvetli bir gözlem vardır.
  • Kurtuluş Savaşı eserlerinde çokça yer edinmiştir.
  • Edebiyatın hemen her alanında eser vermiştir.
  • Dili çok başarılı değildir.
  • Eserleri: Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Türkün Ateşle İmtihanı, Sinekli Bakkal, Mor
    Salkımlı Ev, Dağa Çıkan Kurt, Tatarcık, Zeyno’nun Oğlu…

REŞAT NURİ GÜNTEKİN (1889–1958)

  • Anadolu’nun dertlerini, sıkıntılarını, inançlarını eserlerinde işlemiştir.
  • Sade ve yapmacıksız bir dil kullanmıştır.
  • “Çalıkuşu”romanı en ünlü eseridir.(aslında bir tiyatro eseri olarak yazılmıştır)
  • Müfettişlik yaptığı için Anadolu’yu gezmiş ve onların sıkıntılarını, sevinçlerini edebi eserlerinde sıkça
    kullanmıştır.
  • Eserleri: Çalıkuşu, Damga, Dudaktan Kalbe, Acımak, Yeşil Gece, Yaprak Dökümü, Kızılcık
    Dalları, Gökyüzü, Eski Hastalık, Ateş Gecesi, Miskinler Tekkesi

REFİK HALİT KARAY (1888-1965)

  • Halk dilini eserlerinde oldukça başarılı olmuştur.
  • Kuvvetli bir gözlemciliği vardır; ancak iç gözlemde başarılı değildir.
  • Eserleri: Memleket Hikâyeleri, İstanbul’un İçyüzü, Yezidin Kızı, Çete, Sürgün, BU Bizim Hayat,
    Kadınlar Tekkesi, Karlı Dağdaki Ateş…

YAHYA KEMAL BEYATLI (1884-1958)

  • Modern edebiyatımızın en büyük şairlerindendir.
  • Batılı tarzda şiirimize düzen vermiştir.
  • Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamıştır. “OK” şiiri hariç bütün şiirlerini aruzla yazmıştır.
  • Şiir musikiden başka bir musiki”dir derdi.
  • Parnasizmden etkilenmiştir.
  • İstanbul’u, Osmanlı’nın ihtişamlı zamanında gezmek, tabiat, ölüm, rintlik gibi konuları işlemiştir.
  • Şiirlerinin mükemmel olması için uğraş vermiştir, bu konuda oldukça titizdir.
  • Edebiyatın hemen her alanında eser vermiştir; ancak asıl ününü şiirde kazanmıştır.
  • Eserleri: Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgârıyla, Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Portreler,
    Rubailer ve Hayyam’ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş.

PEYAMİ SAFA (1899-1961)

  • Geçim derdiyle yazarlığa başlamıştır.
  • Bir ayağından sakat olduğu için bu psikolojiyi eserlerine yansıtmıştır.
  • “Server Bedii” lakabıyla eser yazmıştır.
  • Edebiyat, felsefe, tıp, psikoloji alanında yeterli bir bilgin sayılır.
  • Psikolojik çözümlemeleri çok başarılıdır.
  • Eserleri; Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Sözde Kızlar, Mahşer Bir Akşamdı, Canan, Matmazel
    Noralya’nın Koltuğu, Atilla, Harbiye, Şimşek… gibi eserleri vardır.