Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.1. Okumada materyal seçimini yönetebilme
a) Amacı, ilgi ve ihtiyaçları, materyalin özellikleri, süre ve bilgiye erişim olanaklarını analiz ederek görüş oluşturur.
b) Analiz sonuçları doğrultusunda metin ve diğer yardımcı materyalleri (sözlük, ek kaynak vb.) seçer.
c) Seçimleri üzerinde zamana bağlı değişime/üst bilişsel izlemeye dayalı düzenlemeler yapar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.2. Sesli ve sessiz okurken akıcı okuma unsurlarını yönetebilme
a) Faaliyetin amacını, ilgi ve ihtiyaçlarını, materyalin özelliklerini, süre ve bilgiye erişim olanaklarını analiz ederek görüş oluşturur.
b) Metnin tür özellikleri ve içeriğinden hareketle okuma hızı, duraklama, vurgu, tonlama ve telaffuzu, anlamı yansıtacak biçimde düzenleyerek metni sesli okur.
c) Metnin tür özellikleri ve içeriğinden hareketle okuma hızı ve duraklamaları, anlamı yansıtacak biçimde düzenleyerek metni sessiz okur.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.3. Okumada strateji ve yöntem seçimlerini yönetebilme
a) Faaliyetin amacını, ilgi ve ihtiyaçlarını, materyalin özelliklerini, süre ve bilgiye erişim olanaklarını analiz ederek görüş oluşturur.
b) Analiz sonuçları doğrultusunda okurken kullanacağı strateji ve yöntemleri seçer ve seçimleri üzerinde zamana veya üst bilişsel izlemeye bağlı düzenlemeler yapar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.4. Okuyacağı metnin içeriğine yönelik tahminde bulunabilme
a) Okuyacağı metnin başlık, görsel ve/veya belirli bir bölümünden hareketle içerikle ilgili ipuçlarını belirleyip ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) Metnin içeriği veya sonraki bölümleriyle ilgili mantıklı tahminde bulunur.
c) Tahmininin doğruluğunu kontrol edip yargıya ulaşır.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.5. Metinde geçen anlamını bilmediği söz varlığı unsurlarının anlamını tahmin edebilme
a) Metnin bağlamından söz varlığı unsurlarının anlamıyla ilgili ipuçlarını belirleyip ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) Söz varlığı unsurlarının anlamına ilişkin mantıklı tahminde bulunur.
c) Tahminin doğruluğunu kaynaklardan (sözlük, başvuru kitapları), ebeveyn veya öğretmenden yardım alarak kontrol edip yargıya ulaşır.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.6. Metnin yüzey anlamını belirleyebilme
a) Metin ve varsa ona eşlik eden görsellerden hareketle bağlama/konuya dair ipuçlarını bulup ön bilgileriyle bağlantı kurar.
b) Metinde doğrudan verilen bilgileri (tanımı verilen kavram, düşünce, yönerge, iletilmek istenen mesaj, açıkça ifade edilen ana fikir vb.) belirler.
c) Gerektiğinde iletilen mesajın gerektirdiği tepkiyi verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.7. Görselle iletilen anlamı belirleyebilme
a) Görseldeki unsurlardan hareketle anlama ilişkin ipuçlarını bulup ön bilgileriyle bağlantı kurar.
b) Görselde doğrudan ve/veya örtük olarak iletilen mesajı belirler.
c) Gerektiğinde, görselle iletilen mesaja uygun tepkiyi verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.8. Metnin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme
a) Metnin sınırlı bir bölümünden ve görselden kanıt toplayıp ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) İlişkilendirmeden hareketle çıkarım yapar.
c) Bir yargıya vararak gerektiğinde tepki verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.9. Metnin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme
a) Metnin bütününden ve görsellerden kanıt toplayıp ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) İlişkilendirmeden hareketle çıkarım yapar.
c) Bir yargıya vararak gerektiğinde tepki verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.10. Metin içi karşılaştırma yapabilme
a) Metnin farklı bölümlerindeki karşılaştırılabilir unsurlara (duygu, düşünce, görüş, kahraman, dil kullanımı vb.) ilişkin özellikleri belirler.
b) Belirlenen özelliklerden hareketle benzerlikleri listeler.
c) Belirlenen özelliklerden hareketle farklılıkları listeler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.11. Metinler arası karşılaştırma yapabilme
a) Metinlerdeki karşılaştırılabilir unsurlara ilişkin özellikleri belirler.
b) Belirlenen özelliklerden hareketle benzerlikleri listeler.
c) Belirlenen özelliklerden hareketle farklılıkları listeler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.12. Metindeki unsurları sınıflandırabilme
a) Sınıflandırma ölçütlerini belirler.
b) Metindeki unsurları belirlediği ölçütlere göre ayrıştırır.
c) Ayrıştırılan unsurları ayırt edici özelliklerden hareketle tasnif eder.
ç) Tasniflerini ölçütlerden hareketle adlandırır/etiketler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.13. Metni yorumlayabilme
a) Metindeki olay, konu, durum vb.ni inceler.
b) Metindeki olay, konu, durum vb.ni yazarın, okurun veya bunların dışında bir başkasının bakış açısını dikkate alıp genişleterek veya daraltarak dönüştürür.
c) Metindeki olay, konu, durum vb.ni seçilen bakış açısıyla kendine özgü bir biçimde yeniden ifade eder.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.14. Öyküleyici metinlerdeki hikâye unsurlarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Şahıs/varlık kadrosunu, mekânı, zamanı ve olay örgüsünü belirler.
b) Hikâye unsurlarının birbirleriyle bağlantısını belirler.
c) Hikâye unsurları arasındaki etkileşimleri (zamanın kahramanla, mekânın olayla vb.) belirler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.15. Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Metin yapısından hareketle önemli bilgileri belirler.
b) Belirlenen bilgilerin birbiriyle ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.16. Bilgilendirici metinde anahtar kelimeleri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Metnin içeriğini yansıtan anahtar kelimeleri belirler.
b) Anahtar kelimelerin metinle ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.17. Metnin bölümlerini belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Metnin türüne uygun olarak giriş, gelişme, sonuç veya serim, düğüm, çözüm bölümlerini belirler.
b) Metnin bölümlerinin birbirleriyle bağlantısını belirler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.18. Şiirin biçim özelliklerini belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Okuduğu şiirin biçim özelliklerini belirler.
b) Şiirin biçim özelliklerinin birbirleriyle ve metinle ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.19. Bilgilendirici metinde düşünceyi geliştirme yollarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Yazarın başvurduğu düşünceyi geliştirme yollarını belirler.
b) Belirlediği düşünceyi geliştirme yollarının birbirleriyle ve metinle ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.20. Metindeki söz sanatlarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Okuduklarındaki söz sanatlarını belirler.
b) Söz sanatlarının metnin anlatımıyla ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.21. Metinden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Metnin anahtar söz varlığı unsurlarını belirler.
b) Belirlenen söz varlığı unsurlarının anlam ilişkilerini inceler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.22. Çoklu ortam ögelerine yönelik çözümleme yapabilme
a) Çoklu ortam ögelerinin işlevlerini (eş anlam oluşturma, anlamı destekleme veya tek başına anlam oluşturma) belirler.
b) Ögeler arasındaki bağlantıları belirler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.23. Okuduğunu özetleyebilme
a) Metinde sunulan bilgileri çözümler.
b) Çözümlemeden hareketle önemli ve önemsiz bilgileri sınıflandırır.
c) Metindeki önemli bilgileri kronolojik akışa/düşünce akışına uygun olarak kendi cümleleriyle ifade eder.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.24. Okuduğunu değerlendirebilme
a) Metnin içeriğiyle ilgili bir norm belirler.
b) Okuduklarında belirlediği norma ilişkin inceleme yapar.
c) İnceleme sonuçlarını belirdiği normla karşılaştırır.
ç) Karşılaştırma sonucundan hareketle bir yargıya ulaşır.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.25. Metni eleştirebilme
a) Okuduğunu belirlenen bir özellik açısından sorgular.
b) Sorgulanan özellikle ilgili akıl yürüterek olumlu/olumsuz yargıya ulaşır.
c) Olumsuz yargıya yönelik gerekçeli alternatif üretir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.26. Metindeki probleme çözüm üretebilme
a) Metinde yer alan olay ya da durumu problem biçiminde tanımlar.
b) Olay ya da durumun problemli yönünü özetler.
c) Ön bilgilerini kullanarak problemin olası çözümlerine yönelik alternatif tahminler oluşturur.
ç) Alternatif çözümler arasından akıl yürüterek en uygun çözümü belirler.
d) Ürettiği çözüme ilişkin yansıtma ve değerlendirme yapar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.O.5.27. Okuma sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
a) Okuma sürecindeki güçlü ve gelişmeye açık yönlerini gerekçelendirerek kendisini değerlendirir.
b) Deneyimlediği süreçteki gelişmeye açık yönlerini destekleyecek tedbirler alıp güçlü yönlerini sonraki çalışmalara aktararak okur kimliğinin gelişimine yön verir.