Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.1. Dinlemede/izlemede materyal seçimini yönetebilme.
a) Dinleme/izleme şekli (etkileşimli veya etkileşimsiz), amacı, ilgi ve ihtiyaçları, bilgiye erişim olanakları; etkinliğin süresi doğrultusunda dinleme/izleme materyalini ve diğer kaynakları (sözlük, genel ağ, çalışma kâğıdı, grafik organize edici vb.) seçer.
b) Seçimleri üzerinde zamana veya üst bilişsel izlemeye bağlı düzenlemeler yapar.
c) Etkileşimli dinleme/izleme sırasında karşısındakiyle ilişkiyi sürdürür.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.2. Dinlemede/izlemede strateji ve yöntem seçimlerini yönetebilme.
a) Dinleme/izleme şekli (etkileşimli veya etkileşimsiz), amacı, ilgi ve ihtiyaçları; materyalin özellikleri ve etkinliğin süresi doğrultusunda kullanacağı strateji ve yöntemleri seçer.
b) Seçimleri üzerinde zamana veya üst bilişsel izlemeye bağlı düzenlemeler yapar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.3. Dinleyeceğinin/izleyeceğinin içeriğine yönelik tahminde bulunabilme.
a) Dinleyeceğinin/izleyeceğinin başlık, görsel ve/veya belirli bir bölümünden hareketle içerikle ilgili ipuçlarını belirleyip ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) İçerik veya sonraki bölümlerle ilgili mantıklı tahminde bulunur.
c) Tahmininin doğruluğunu kontrol edip yargıya ulaşır.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.4. Dinlediğinde/izlediğinde geçen anlamını bilmediği söz varlığı unsurlarının anlamını tahmin edebilme
a) Dinlediğinin/izlediğinin bağlamından söz varlığı unsurlarının anlamıyla ilgili ipuçlarını belirleyip ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) Söz varlığı unsurlarının anlamına ilişkin mantıklı tahminde bulunur.
c) Tahminin doğruluğunu kaynaklardan (sözlük, başvuru kitapları vb.), ebeveyn veya öğretmenden yardım alarak kontrol edip yargıya ulaşır.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.5. Dinlediğinin/izlediğinin yüzey anlamını belirleyebilme
a) Dinlediği/izlediği ve varsa ona eşlik eden görsellerden hareketle bağlama/konuya dair ipuçlarını bulup ön bilgileriyle bağlantı kurar.
b) Dinlediğinde/izlediğinde doğrudan verilen bilgileri (tanımı verilen kavram, düşünce, yönerge, iletilmek istenen mesaj, açıkça ifade edilen ana fikir vb.) belirler.
c) Uygun durumlarda, iletilen mesajın gerektirdiği tepkiyi verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.6. Görselle iletilen anlamı belirleyebilme
a) Görseldeki unsurlardan hareketle anlama ilişkin ipuçlarını bulup ön bilgileriyle bağlantı kurar.
b) Görselde doğrudan ve/veya örtük olarak iletilen mesajı belirler.
c) Gerektiğinde görselle iletilen mesaja uygun tepkiyi verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.7. Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme
a) Dinlediğinin/izlediğinin sınırlı bir bölümünden kanıt toplayıp ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) İlişkilendirmeden hareketle çıkarım yapar.
c) Bir yargıya vararak gerektiğinde tepki verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.8. Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme
a) Dinlediğinin/izlediğinin bütününden kanıt toplayıp ön bilgileriyle ilişkilendirir.
b) İlişkilendirmeden hareketle çıkarım yapar.
c) Bir yargıya vararak gerektiğinde tepki verir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.9. Dinlediğini/izlediğini kendi içinde karşılaştırabilme
a) İçeriğin farklı bölümlerindeki karşılaştırılabilir unsurlara (duygu, düşünce, görüş, kahraman, dil kullanımı vb.) ilişkin özellikleri belirler.
b) Belirlenen özelliklerden hareketle benzerlikleri listeler.
c) Belirlenen özelliklerden hareketle farklılıkları listeler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.10. Dinledikleri/izledikleri arasında karşılaştırma yapabilme
a) Dinlediklerindeki/izlediklerindeki karşılaştırılabilir unsurlara ilişkin özellikleri belirler.
b) Belirlenen özelliklerden hareketle benzerlikleri listeler.
c) Belirlenen özelliklerden hareketle farklılıkları listeler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.11. Dinlediğindeki/izlediğindeki unsurları sınıflandırabilme
a) Sınıflandırma ölçütlerini belirler.
b) Dinlediğindeki/izlediğindeki unsurları belirlediği ölçütlere göre ayrıştırır.
c) Ayrıştırılan unsurları ayırt edici özelliklerden hareketle tasnif eder.
ç) Tasniflerini ölçütlerden hareketle adlandırır/etiketler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.12. Dinlediğini/izlediğini yorumlayabilme
a) Dinlediğindeki/izlediğindeki olay, konu, durum vb.ni inceler.
b) Dinlediğindeki/izlediğindeki olay, konu, durum vb.ni yazarın, dinleyicinin/izleyicinin veya bunların dışında bir başkasının bakış açısını dikkate alıp genişleterek veya daraltarak dönüştürür.
c) Dinlediğindeki/izlediğindeki olay, konu, durumu vb.ni seçilen bakış açısıyla kendine özgü bir biçimde yeniden ifade eder.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.13. Öyküleyici metinlerdeki hikâye unsurlarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Şahıs/varlık kadrosunu, mekânı, zamanı ve olay örgüsünü belirler.
b) Hikâye unsurlarının birbirleriyle bağlantısını belirler.
c) Hikâye unsurları arasındaki etkileşimleri (zamanın kahramanla, mekânın olayla vb.) belirler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.14. Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Metin yapısından hareketle önemli bilgileri belirler.
b) Belirlenen bilgilerin birbirleriyle ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.15. Bilgilendirici metinde anahtar kelimeleri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Metnin içeriğini yansıtan anahtar kelimeleri belirler.
b) Anahtar kelimelerin dinlediğiyle/izlediğiyle ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.16. Metnin bölümlerini belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Metnin türüne uygun olarak giriş, gelişme, sonuç veya serim, düğüm, çözüm bölümlerini belirler.
b) Metnin bölümlerinin birbirleriyle bağlantısını belirler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.17. Bilgilendirici metinde düşünceyi geliştirme yollarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Dinlediğinde/izlediğinde başvurulan düşünceyi geliştirme yollarını belirler.
b) Belirlediği düşünceyi geliştirme yollarının birbirleriyle ve dinledikleriyle/izledikleriyle ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.18. Dinlediğindeki/izlediğindeki söz sanatlarını belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Dinlediğindeki/izlediğindeki söz sanatlarını belirler.
b) Dinlediğinin/izlediğinin anlatımıyla söz sanatlarının ilişkisini ortaya koyar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.19. Dinlediğinden/izlediğinden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme
a) Dinlediğinin/izlediğinin anahtar söz varlığı unsurlarını belirler.
b) Belirlenen söz varlığı unsurlarının anlam ilişkilerini inceler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.20. Çoklu ortam ögelerine yönelik çözümleme yapabilme
a) Çoklu ortam ögelerinin işlevlerini (eş anlam oluşturma, anlamı destekleme veya tek başına anlam oluşturma) belirler.
b) Ögeler arasındaki bağlantıları belirler.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.21. Dinlediğini/izlediğini özetleyebilme
a) Dinlediğinde/izlediğinde sunulan bilgileri çözümler.
b) Çözümlemeden hareketle önemli ve önemsiz bilgileri sınıflandırır.
c) Dinlediğindeki/izlediğindeki önemli bilgileri kronolojik akışa/düşünce akışına uygun olarak kendi cümleleriyle ifade eder.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.22. Dinlediğini/izlediğini değerlendirebilme
a) Dinlediği/izlediği ile ilgili bir norm belirler.
b) Dinlediğinde/izlediğinde belirlediği norma ilişkin inceleme yapar.
c) İnceleme sonuçlarını belirlediği normla karşılaştırır.
ç) Karşılaştırma sonucundan hareketle bir yargıya ulaşır.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.23. Dinlediğini/izlediğini eleştirebilme
a) Dinlediğini/izlediğini belirlenen bir özellik açısından sorgular.
b) Sorgulanan özellikle ilgili akıl yürüterek olumlu/olumsuz yargıya ulaşır.
c) Olumsuz yargıya yönelik gerekçeli alternatif üretir.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.24. Dinlediğindeki/izlediğindeki probleme çözüm üretebilme
a) Dinlediğinde/izlediğinde yer alan olay ya da durumu problem biçiminde tanımlar.
b) Olay ya da durumun problemli yönünü özetler.
c) Ön bilgilerini kullanarak problemin olası çözümlerine yönelik alternatif tahminler oluşturur.
ç) Alternatif çözümler arasından akıl yürüterek en uygun çözümü belirler.
d) Ürettiği çözüme ilişkin yansıtma ve değerlendirme yapar.
Öğrenme Çıktısı
Süreç Bileşenleri
T.D.5.25. Dinleme/izleme sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
a) Dinleme/izleme sürecindeki güçlü ve gelişmeye açık yönlerini gerekçelendirerek kendisini değerlendirir.
b) Deneyimlediği süreçteki gelişmeye açık yönlerini destekleyecek tedbirler alıp güçlü yönlerini sonraki çalışmalara aktararak dinleyici/izleyici kimliğinin gelişimine yön verir.