ŞİNASİ (1826–1871)

• Edebiyatımıza birçok yeniliğin yerleşmesini sağlamıştır.
• Asıl adı İbrahim’dir.
• İlk tiyatro, ilk şiir çevirisi, ilk özel gazete, ilk makale, ilk noktalama işaretini kullanan kişidir.
• Halk için sanat görüşünü benimsemiştir.
• İlk tiyatro eserimizi: ŞAİR EVLENMESİ ni yazdı.
• İlk makaleyi yazdı: TERCÜMAN-I AHVAL MUKADDİMESİ
• İlk özel gazetesi çıkardı: TERCÜMAN- I AHVAL
• Eserleri: Durub u Emsalı Osmaniyye (Osmanlı Atasözleri Kitabı)
  Tercüme i Manzume (Çeviriler)
  Müntehabat –ı Eşar(şiirleri)
  Divan-ı Şinasi
  Tasvir i Efkâr

AHMET VEFİK PAŞA (1829-1892)

• Tiyatromuzun en büyük kilometre taşı sayılır.
• Bursa’da kendi adıyla tiyatro kurmuştur.
• Halkın tiyatroyu sevmesi için özellikle Moliere’den çeviriler yapmıştır.
• İnfiali Aşk, Dudu Kuşlar, Zor Nikâh, Zoraki Tabip, Kadınlar Mektebi ,Şecere-i Türk
  eserlerinden bazılarıdır.

ŞEMSETTİN SAMİ ( 1850–1904 )

• Devrinin en büyük dil bilgini sayılmıştır.
• İlk romanımız olan: Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat adlı eseri yazmıştır.
• Kamus u Türkî adlı sözlüğü yazmış.
• Kamus u Fransevi ve Kamus-ı Alam’ı yazmıştır.

NAMIK KEMAL (1840–1888)

• Vatan şairimizdir.
• Toplumcu bir sanat çizgisindedir.
• Vatan, millet, özgürlük kelimelerini edebiyatta ilk kullanan kişidir.
• Tiyatroları oldukça ses getirmiştir. Tiyatroyu bir eğlence ve halkı bilinçlendirme aracı olarak
  görmüştür.
• Romantizmin etkisindedir.
• Eserleri: ilk tarihi romanımız; CEZMİ
  İlk edebi romanımız ;İNTİBAH
  Tiyatroları : Vatan yahut Silistre, Zavallı Çocuk, Gülnihal, Kara Bela, Celalettin
  Harzermşah
  Eleştiri eserleri: Renan Müdafenamesi, Tahrb-i Harabat (Ziya Paşa’ya karşı)
  İrfan Paşa’ya Mektup, Takip
  Diğer eserleri: Kanije, Silistre Muhasarası, Osmanlı Tarihi, Büyük İslam Tarihi, Evrak-ı
  Perişan

AHMET MİTHAT EFENDİ (1844–1912)

• Halk için roman geleneğini benimsemiştir.
• Halkın anlayacağı bir dilde ve onları ilgilendiren konularda eserler vermiştir.
• İlk hikâye örneklerimizden biri sayılan :”Letaif-i Rivayet”i yazmıştır.
• Romantizmden etkilenmiştir.
• Hasan Mellah, Hüseyin Fellah, Falatun Bey ve Rakım Efendi, Yer Yüzünde Bir Melek, Henüz
  On Yedi Yaşında.

ZİYA PAŞA (1825–1880)

• İlk edebiyat tarihi taslağı sayılan “Harabat”eserini yazmıştır.
• Halk şiirinin ve dilinin gerçek edebiyatımız olduğunu belirten “Şiir ve İnşa”adlı makalesini
  yazmasına rağmen kendisi böyle davranmamıştır.
• Biçimce eski içerikçe yeni olmaya gayret göstermiştir.
• Terkib-i bent, terci i bent’leri meşhurdur.
• Bir çok dizesi halk arasında atasözü gibi kullanılmıştır.
• Eserleri: Zafername, Harabat, Eş’ar-ı Ziya, Defter-i Amal, Terkib-i Bent, Terci-i Bent